Onlangs kwam ik op internet een bericht tegen dat in De Efteling de laatste hand wordt gelegd aan de nieuwe achtbaan. Het thema van deze attractie is de geschiedenis van Max und Moritz, of zoals ze in Nederland heten: Max en Maurits. Voor de echte stripnerd een heuglijk moment, omdat hier het eerste echte stripverhaal geëerd wordt.
De tekenaar en schrijver Wilhelm Busch bedacht het verhaal in de 19e eeuw. Hij publiceerde het verhaal in tekenvorm met telkens een tweeregelig rijmpje eronder. Het gaat over twee deugnieten die 7 streken uithalen en waar het uiteraard slecht mee afloopt. De eerste uitgave verscheen in het tijdschrift “Fliegende Blätter”. In 1865 kwam de eerste druk van “die Geschichte von Max Und Moritz” op de markt.
Het verhaal gaat dat William R. Hearst, de legendarische Amerikaanse krantenmagnaat, rond 1896 een reis maakte door Europa. Hier kwam hij in aanraking met de strip en was hiervan zo onder de indruk, dat hij Rudolph Dirks bij terugkomst de opdracht gaf een vergelijkbare strip te maken. Het resultaat was “The Katzenjammerkids”, die vanaf 1897 elke week verscheen in “The American Humorist”. De comic was geboren.
Ondanks dat Max und Moritz vele malen herdrukt is en in diverse talen vertaald, wil ik toch de aandacht vestigen op een kleine oplage uit 1980. Onder de titel: “Max en Maurits zeuven maalstreken van twei deugenaiten” verscheen het boek in het Gronings dialect. De vertaalwerkzaamheden werden verricht door Jan Klompstra. Ondanks dat ik Limlander van geboorte ben, wil ik u het eerste couplet niet onthouden.
Kiender – dat staait voak te lezen –
Kennen slim verdurven wezen.
Krekt as dizze deugenaiten,
Dei van Max en Maurits haitten
Meteen duidelijk dat het om zeer ondeugende kinderen gaat en dat er hard opgetreden dient te worden. Over een spectaculair begin van een jeugdboek gesproken.