Een van mijn vriendjes op de lagere school was doodsbang voor Boris Boef. Hoewel we zelf ook enige terughoudendheid vertoonden, hielden wij ons groot door hem er voortdurend aan te herinneren. Kinderen van die leeftijd blinken nou eenmaal niet uit in subtiliteit. Blijft de vraag of er misschien stripfiguren zijn die echte angstgevoelens bij jonge lezers oproepen?
Tijdens deze blog beperk ik me tot strip- en tekenfilmfiguren uit Disney’s Donald Duck, omdat de meeste kinderen in de vroege lagere schoolleeftijd daar toegang tot hebben. Het lijkt me een ouderlijke misser wanneer ze op die leeftijd geconfronteerd worden met Chucky, IT, of het monster van Frankenstein.
Ondanks de angst voor Boris Boef vallen de schurken uit de Donald Duck nogal mee. Misschien Zwarte Magica, buurman Bolderbas, of (in oudere Donald Ducks) Gargamel. Bij de verhalen van Tom Poes wordt het al wat anders. Het is begrijpelijk dat jonge kinderen schrikken van figuren als Hocus Pas, of Professor Sickbock. Ik vond als kind de Jakkerjekker dan ook behoorlijk heftig.
Toch valt dit gespuis nog behoorlijk mee ten opzichte van het geteisem uit de Disneyklassiekers. Kijk naar de heks uit Sneeuwwitje. Ik kan me voorstellen dat een kind keihard wegrent bij de beelden van de appel,( had in een ander verhaal niet een slang….och laat maar) hoe ze na een wilde achtervolging aan haar einde komt.
Veel subtieler, maar daardoor niet minder bedreigend, is professor Ratbout Rattatoei uit De Speurneuzen. De manier waarop hij een ongehoorzame onderdaan via een klein belletje laat verorberen door een vette kat, is op zijn zachts gezegd ijzingwekkend. Een nichtje met wie ik de film bekeek in de bioscoop gaf na deze scene aan, dat het haar verstandiger leek de bioscoop te verlaten.
Natuurlijk lopen de Disneyfilms altijd goed af, (alhoewel ik het einde van Bambi niet zo gezellig vind), maar ik vraag me af of ze allemaal het certificaat alle leeftijden mogen dragen. Vooral de oudere films vertonen regelmatig heftige angstwekkende scenes.
De verklaring zit hem vooral in de periode waarin ze uitgebracht werden. In de jaren 40 en 50 werd er nog niet zo rekening gehouden met de tere zieltjes van jonge kinderen. Opvoeden gebeurde nog regelmatig met de harde hand. Deze manier is absoluut fout en achterhaald. Alhoewel, tegenwoordig zie ik vaak een benadering die naar de andere kant overhelt, met strontvervelende ettertjes tot gevolg.
