Het is november, de donkere periode voor Kerst. De extra uren in een hopelijk redelijk warm huis gebruik ik meestal om te lezen en te herlezen. Herlezen doe ik alleen strips, bij romans wekt dat irritatie op. Heel soms levert dat een bijzondere emotie op, een zogenaamd aha-moment.
Een aha-moment is volgens de dikke Van Dale een moment van nieuw inzicht. Je doorziet een probleem wat voor die tijd onduidelijk is. Een andere, minder bekende, betekenis is dat het zien van een tekening of foto je terugleidt naar een vaak vergeten gebeurtenis uit je verleden. Zo’n moment had ik voor het eerst op de verzamelbeurs in Utrecht.
Bij een kraam waar ze oude tijdschriften verkochten opende ik een Sjors uit 1965. Achterin stond een verhaal van de Man van Staal over een weermachine. Opeens herinnerde ik me hoe ik met een aantal vriendjes op een woensdagmiddag bezig was deze machine van een schoenendoos na te bouwen. Ik zag het hele gebeuren glashelder voor me, inclusief het weinig hoopgevende eindresultaat.
Blijkbaar hebben beelden een intensere invloed op je geheugen, dan woorden. Het is vergelijkbaar met het horen van een bepaalde melodie, die in je beleving gekoppeld is aan een mooie, of tragische gebeurtenis. Ook van belang is de concentratie waarmee je vroeger strips las. Het was iets bijzonders, waardoor de afbeeldingen duidelijker op je harde schijf opgeslagen werden.
Zo’n sterk aha-moment als met de Man van Staal heb ik daarna zelden meer gehad, maar bepaalde stripboeken herinneren me wel aan het verleden. Zo is Het Zwarte Goud van Kuifje gekoppeld aan het beeld van mijn oma. Van haar kreeg ik het op mijn verjaardag en dat moment blijft voor altijd hangen.
Suske en Wiske uit de tweekleuren reeks voert me terug naar de familie Verheijen uit Limburg. Daar hadden ze een hele bak met strips, waaruit ik naar hartenlust kon lezen. Misschien daardoor vind ik De Nerveuze Nerviërs nog steeds het mooiste album. Tegen DirkJan Brinks van Catawiki zou ik willen zeggen; daar heb ik de oblong uit de blauwe reeks gezien. Waarvan akte…
